
W 2025 roku odbędzie się we wrześniu jubileuszowa XXV edycja Dialogu Dwóch Kultur, corocznych spotkań pisarzy, literaturoznawców, historyków, muzealników oraz artystów z kilku krajów, głównie z Polski i z Ukrainy. Celem tego interdyscyplinarnego przedsięwzięcia jest pogłębianie wiedzy o twórczości Juliusza Słowackiego, romantyków polskich i europejskich. Także o dziejach kultury polskiej i ukraińskiej na terenie Wołynia, Podola i Ziemi Lwowskiej, o wzajemnych ich związkach. Również budowanie porozumienia między intelektualistami i artystami obu krajów. Jest to jedyne tego typu przedsięwzięcie w relacjach między obu bliskimi sobie narodami, prowadzone konsekwentnie przez ten cały okres, i cieszące się uznaniem oraz sympatią po obu stronach granicy. Trwa ono i rozwija się, mimo zmieniających się opcji politycznych i rządów w obu krajach, a także – ostatnio wojny w Ukrainie. Również mimo kilkakrotnych zmian źródeł finansowania tego przedsięwzięcia. Spotkania odbywają się co roku, a inauguracja ich zawsze ma miejsce w Krzemieńcu, w Muzeum Juliusza Słowackiego, w dniu 4 września, czyli w kolejną rocznicę urodzin Wieszcza. Druga część spotkań ma swe zakończenie w Polsce, w ostatnich latach w Sulejówku, w Muzeum Józefa Piłsudskiego.
Dialog Dwóch Kultur zapoczątkowały przed laty plenery artystyczne (malarskie i fotograficzne) organizowane w Krzemieńcu przez historyka sztuki Urszulę Olbromską wraz z mężem – polonistą i filologiem klasycznym Mariuszem, ale później program wydarzeń został ogromnie ubogacony. Na całość składa się obecnie cześć religijna (msza św. za duszę autora „Kordiana” i rodzinę Słowackich w kościele parafialnym w Krzemieńcu), uroczystości oficjalne, konferencje naukowe i muzealnicze, a przede wszystkim wystąpienia literackie, prezentacje nowych książek, wydawnictw, koncerty oraz wystawy artystyczne. Spotkania, mimo wielu przeciwności, są kontynuowane co roku od wielu lat, przede wszystkim dlatego, że sama ich idea jest głęboka. Już samo słowo „dialog” ma bowiem walor budujący, pozytywny. Każdy bowiem dialog – jeśli ma być autentyczny – opiera się na trzech filarach: pełnym poszanowaniu partnera, woli budowania porozumienia oraz poczuciu osobności, odrębności. I właśnie te trzy warunki są przez organizatorów i uczestników w pełni akceptowane. Spotkania odbywają się w przyjaznej, pogodnej atmosferze, a sam Krzemieniec zachwyca co roku swym pięknem. W ciągu 25 lat organizowania Dialogu Dwóch Kultur w Krzemieńcu i w innych miastach wzięło w nim udział setki niezwykłych postaci współtworzących ten ruch intelektualny i artystyczny. Wszystkie spotkania rozpoczynały się w Krzemieńcu, ale niektóre przebiegały później również: we Lwowie, Tarnopolu, Drohobyczu, Nakwaszy, Zbarażu, Żurawnie. Zaś w Polsce: w Bolestraszycach, Przemyślu, Stawisku, Lublinie, Nałęczowie, Łodzi, Opinogórze, Warszawie i we wspomnianym Sulejówku. Często podczas ich trwania zawiązywały się różnorodne znajomości i przyjaźnie, współpraca między wieloma ośrodkami nauki i kultury po obu stronach granic. Trwałym dorobkiem tych spotkań jest też wydawany w dwóch językach periodyk. To rocznik pod tą samą nazwą co całość przedsięwzięcia „Dialog Dwóch Kultur”, w którym publikowane są wszystkie wystąpienia wygłoszone przez naukowców i muzealników podczas sesji w języku polskim i ukraińskim. Często wydawnictwo to ma ponad 400 stron. Zatem w ten sposób powstała w ciągu ponad dwudziestu lat przebogata biblioteka, zawierająca bezcenne często materiały badawcze. Od kilku lat w wydarzenia te włącza się również Fundacja im. Juliusza Słowackiego, a w przyszłości zakres tych spotkań może się poszerzyć również o Grecję, z którą jak wiadomo, Juliusz Słowacki jest poprzez swą twórczość i biografię szczególnie związany. Gorącym zwolennikiem tej idei jest pisarz i poeta, wybitny działacz kultury, Mariusz Olbromski, przed laty – jak wspomniano – współtwórca powstania Dialogu Dwóch Kultur i współorganizator wszystkich dotychczasowych edycji tego wielkiego projektu.